HISTORIA SZKOŁY

Tradycja szkolnictwa w Stawiskach jest bardzo długa, gdyż sięga około 130 lat wstecz. Pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1867 roku, kiedy to ukaz carski, w ramach represji po Powstaniu Styczniowym rozwiązywał wszystkie zakony, w tym również Zakon Franciszkanów w Stawiskach.

W tym też roku zapadła decyzja w sprawie klasztoru pofranciszkańskiego. Otóż połowę parteru od wschodniej strony i część ogrodu przyklasztornego oddano do dyspozycji Kuratora Okręgu Naukowego, który przekazał to wszystko na pomieszczenia szkoły elementarnej.

Kolejna informacja dotycząca szkoły została zapisana pod datą 17.VIII.1912 roku, a pochodzi z Wizytacji Duszpasterskiej Diecezji Sejneńskiej, do której Stawiski wówczas należały. Brzmi ona następująco:

„Na terenie parafii jest jedna szkoła elementarna. Nauczyciel jest katolikiem. Szkoła nie ma katechety, sam nauczyciel uczy katechizmu z upoważnienia władz kościelnych”.

Burzliwy okres I Wojny Światowej zaznaczył się również w stawiskowskiej oświacie. Decyzją władz niemieckich latem 1915 roku specjalna 2-3 osobowa komisja spisywała roczniki dzieci w wieku szkolnym. U pana Zielińskiego na ul. Utrata mieściła się swoista „księgarnia”, w której rodzice zaopatrywali dzieci do klasy I w „Elementarz” Augusta Jeskiego, „Dzieje Biblijne” księdza Kowalskiego i inne przybory. Lekcje prowadził pan Chodnicki w ostatnim domu na ulicy Wiejskiej.

Kilka miesięcy później została założona szkoła w klasztorze, w której nauczyciel Stanisław Puchalski uczył pisania, czytania, kaligrafii, cyfr, rysunków. Lekcja religii odbywała się w przeciwległym rogu tego budynku, a prowadzona była przez proboszcza Juliana Czarneckiego. W roku szkolnym 1916/1917 lekcje dla klasy I odbywały się w tym samym miejscu (uczył nauczyciel Stanisław Laskowski), zaś dla klasy II – w domu wynajętym przez żyda o nazwisku Zimny na ul. Długiej.

We wrześniu 1921 roku została zawiązana siedmioklasowa Publiczna Szkoła Powszechna. Przez półtora roku jej kierownikiem był Konstanty Józiński. Powiększył grono pedagogiczne, wprowadził różne metody nauczania oraz surową dyscyplinę. Następnym kierownikiem był Jan Kotarski, późniejszy wykładowca Państwowego Męskiego Seminarium Nauczycielskiego w Łomży.

Komitet Rodzicielski z pomocą rodziców ufundował szkole piękny sztandar z wizerunkiem patrona szkoły – bajkopisarza Stanisława Jachowicza. Sztandar ten ukryty w czasie wojny nigdy nie został odnaleziony.

Geneza nowego budynku szkolnego

Do powstania nowego budynku szkolnego przy ulicy Polowej 12 przyczynił się w dużej mierze niezwykle przebojowy proboszcz, ksiądz Aleksy Łada. On to wraz z grupą młodzieży, liczącą około 200 osób rozebrał w nocy przybudówkę, będącą własnością kierownika szkoły, mieszczącej się w klasztorze. Przybudówka ta utrudniała procesję dookoła kościoła. Sytuacja ta groziła procesem sądowym, zwłaszcza, że kolejnym posunięciem proboszcza było usunięcie kierownika szkoły z mieszkania w klasztorze. Ksiądz Aleksy Łada załagodził jednak tę sprawę. Cegłę z rozbiórki przeznaczył na budowę nowej szkoły, której sam był inicjatorem, a także stanął na czele Komitetu Budowy Szkoły z funkcją prezesa. Dziedzic Stanisław Kisielnicki podarował pod przyszłą szkołę plac o powierzchni 1 ha.

Szkoła w latach 1936 – 1955

Szkołę budowano w latach 1935/36. Rok szkolny rozpoczęto w nowej szkole, mieszczącej 7 przestronnych sal lekcyjnych, mieszkanie dla kierownika i kancelarię.

W budynku podczas okupacji radzieckiej od dnia 23.XI.1939 r. do 22.VI.1941 r. funkcjonowała szkoła, lecz na zmienionych zasadach. Obowiązywał program szkół radzieckich. Książki w języku polskim były sprowadzane z Państwowego Wydawnictwa Mniejszości Narodowych USSR Kijów – Lwów. Do pracy stanęło ośmioro polskich nauczycieli:

• J. Kotarski,
• H. Laskowska,
• K. Korycińska,
• K. Starostko,
• B. Starostko,
• Z. Dąbrowska,
• B. Bystry,
• M. Reut.

I pięciu żydowskich nauczycieli:

• Szapiro,
• E. Bursztynowa,
• Z. Hackerowa,
• I. Chludniewicz,
• piątego nazwiska nie udało się ustalić.

Od czerwca 1942 r. do lipca 1944 r. w budynku szkolnym mieścił się magazyn zbożowy, zaś od lipca 1944 r. do stycznia 1945 r. – posterunek obserwacji lotniczej oraz punkt zbiorczy ludzi łapanych do pracy przy okopach.

W ramach Delegatury Rządu generała Władysława Sikorskiego już we wrześniu 1940 r. powstał Departament Oświaty i Kultury. Zgodnie z instrukcją o tajnym nauczaniu lekcje odbywały się po domach prywatnych.

Wkrótce po opuszczeniu przez Niemców Stawisk, dnia 15 lutego 1945 roku zawiązał się Komitet Organizacyjny i powołał do pracy nauczycieli, którzy byli na miejscu, którzy się ukrywali lub wrócili z tułaczki i obozów pracy Zarząd Miejski powierzył organizowanie i kierowanie szkołą Panu J.D. Rojewskiemu.

Nazwiska pierwszych powojennych nauczycieli: 

1. Emilia Rojewska;
2. Julian Rojewski;
3. Stanisław Jabłoński;
4. Helena Laskowska;
5. Maria Reutt (kierownik szkoły w latach 1950 – 1954);
6. Bronisława Starostko (kierownik szkoły w latach 1954 – 1955);
7. Janina Brulińska;
8. Alina Chojnowska;
9. Ryszard Chojnowski;
10. Jadwiga Chrostowska;
11. Zofia Dąbrowska;
12. Alina Sutkowska.

Szkoła w latach 1955 – 1972

Długoletnim, kolejnym kierownikiem szkoły był Pan Tadeusz Kozikowski.

W miesiącach od lutego do września 1957 r. dobudowano drugie skrzydło szkoły, budynek był ładniejszy i wygodniejszy. Do pracy włączyli się rodzice, nauczyciele i uczniowie. W roku szkolnym 1961/62 czynem społecznym została wybudowana pracownia do prac ręcznych.

W latach 1971/72 obowiązki kierownika pełnił mgr Ludwik Kopka

Szkoła w latach 1972 – 1996

Mgr JÓZEF DOMITRZ (1972 – 1976) – Gminny dyrektor szkół.

W roku szkolnym 1972/73 została zakończona budowa trzeciej części szkoły, która została połączona z pracownią techniczną i otrzymała wygląd taki jaki ma obecnie. Szkoła została ogrodzona metalowymi przęsłami.

Dnia 2.IX.1974 r. odbyło się otwarcie Izby Pamięci Narodowej, do powstania której przyczyniła się Pani Zdzisława Samul.

Od prawej stoją: Ostrowski Zdzisław, Włodkowski Kazimierz, Włodkowska Regina, Patalan Urszula, Jadwiga Łepkowska, Cedrowski Mieczysław, Domitrz Józef, gość z Kuratorium

Mgr CZESŁAW ŚWIDERSKI (1976 – 1991) – Gminny dyrektor szkół. Inspektor Oświaty i Wychowania w Stawiskach.

W związku z przypadającą w 1976 roku 550 – letnią rocznicą powstania Stawisk, w dniach 4-5 września odbyło się wiele uroczystości. Szkoła otrzymała imię Tadeusza Kościuszki. Odtąd w dzień przysięgi Naczelnika na Rynku Krakowskim, czyli 24 marca obchodzone jest bardzo uroczyście Święto Szkoły.

Polonistka, Pani Elżbieta Jermacz dostosowała słowa wiersza Ignacego Humanickiego pt. „Z twoich popiołów” do potrzeb szkoły, zaś nauczyciel muzyki, Pan Kazimierz Włodkowski skomponował muzykę. W ten sposób powstał Hymn Szkoły. Ze składek Komitetu Rodzicielskiego został ufundowany sztandar szkoły a od strony ulicy Polowej wmurowało tablicę.

W roku 1990 w sposób demokratyczny po raz pierwszy młodzież wybrała Samorząd Uczniowski, który pracował w wielu sekcjach.

Mgr inż. JERZY RYBICKI (1991 – 1998) – Dyrektor Szkoły Podstawowej w Stawiskach

Na wniosek Pani Elżbiety Kuliś Izba Tradycji Szkoły została zamieniona na czytelnię, której szkole brakowało.

Od dnia 31.V.1993 r. szkoła pracuje wg opracowanego własnego statutu. W dalszym ciągu przestrzegany jest ceremoniał szkoły. Wprowadzono również uroczyste pasowanie pierwszaków na uczniów naszej szkoły.

W 2015 roku na wydzielonej części terenu przed szkołą powstał i został oddany do użytku nowy, kolorowy i bardzo atrakcyjny plac zabaw. Utworzenie placu zabaw było możliwe dzięki pozyskaniu środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich na operację z zakresu małych projektów w ramach działania 413 „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego PROW na lata 2007 – 2013.

W szkole dużą wagę przywiązuje się do kształcenia patriotyzmu. Uczniowie dostojnie prezentują w recytacji wybranych tekstów i śpiewie upamiętnienie świąt narodowych: Dnia Edukacji Narodowej, Święta Niepodległości, Rocznicy Wybuchu Powstania Styczniowego i Uchwalenie Konstytucji 3 Maja. Uczniowie rozumieją, ze naród, który zapomni swą przeszłość skazany jest  na bolesne doznania dlatego, pamiętają.

Co roku obchodzone jest również Święto Szkoły. Przybliża ono nie tylko postać patrona szkoły, ale również jest dobrą okazją do poznania bogatej historii Szkoły Podstawowej w Stawiskach. Ta niecodzienna uroczystość toczy się wśród zaproszonych gości, nauczycieli emerytów, nauczycieli, dzieci i rodziców. Uczniowie z różnych klas w bardzo ciekawy i obrazowy sposób przedstawiają wielkie zasługi T. Kościuszki w walce o niepodległość Polski i Stanów Zjednoczonych. Dekoracje i stroje „aktorów” umożliwiają widzom przeniesienie się myślami do tamtych czasów. Uroczystość zakończona jest odśpiewaniem piosenki „Nasz Kościuszko” i pamiątkowym zdjęciem.

Uczniowie podejmują działania mające na celu kształtowanie postaw prospołecznych i rozbudzanie empatii. Szkoła uczestniczy w różnego rodzaju akcjach charytatywnych: Góra grosza, Akcja „odkręcamy zakrętki” dla hospicjum w Łomży – zbiórka nakrętek na zakup wózków inwalidzkich i sprzętu rehabilitacyjnego. W szkole obchodzony jest również Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych pod hasłem „Każdy inny, wszyscy równi”. Przy szkole na pobliskich drzewach zawieszane są przed zimą drewniane karmniki dla ptaków, które uczniowie wykonali sami lub prze pomocy rodziców. Już od późnej jesieni systematycznie ptaki znajdują tam ziarna. W ten sposób rozwijana jest wrażliwość dzieci, uczą się udzielania pomocy potrzebującym, wyrabiany jest w nich nawyk dzielenia się z innymi.

Szkoła dba o propagowanie postaw proekologicznych i zdrowego trybu życia wśród uczniów. Uczniowie systematycznie uczestniczą w akcji Sprzątanie świata. Szkoła przyłączyła się również do akcji edukacyjnej „Śniadanie daje moc”. Celem tej akcji jest zwiększenie świadomości na temat zdrowego odżywiania i roli śniadania w diecie dziecka. Inne programy zdrowotno – profilaktyczne, w których uczestniczy szkoła to: „Zdrowie to skarb”, „Czuję się bezpiecznie w swojej szkole”, „Nie pal przy mnie, proszę”, „Tydzień przeciwko przemocy”, „Jem zdrowo – zdrowo żyję”, „Zachowaj trzeźwy umysł” oraz „Znajdź właściwe rozwiązanie”. Za realizacje programów odpowiedzialne są poszczególne zespoły i pedagog szkolny.

Promowany jest aktywny tryb życia. W szkole działa Uczniowski Klub Sportowy i Szkolne Koło Sportowe. Uczniowie pod opieką nauczyciela wychowania fizycznego biorą udział w czwartkach lekkoatletycznych. Mimo braku właściwego wyposażenia w sprzęt sportowy, dzięki zaangażowaniu nauczyciela wychowania fizycznego uczniowie odnoszą sukcesy we współzawodnictwie z innymi szkołami, nie tylko na szczeblu gminy, ale również powiatu i województwa.

Po kilku latach przerwy powrócono do organizacji imprezy rekreacyjno – biegowej, pn. „Bieg Bobra”. Na malowniczych trasach biegowych, najładniejszego miejsca w naszej gminie, Sokolisze, 16 września wszyscy uczniowie wraz z wychowawcami spotykają się, by uczestniczyć w tej imprezie. Celem imprezy jest propagowanie powszechnej aktywności fizycznej, zdrowego stylu życia, poznanie uroków naszej najbliższej okolicy, jak również integracja zespołów klasowych.

Szczególną uwagę przywiązujemy do pracy z uczniem zdolnym. Co roku szkoła uczestniczy w konkursach przedmiotowych z języka polskiego, historii, języka angielskiego, matematyki oraz przyrody. Dążymy do rozwijania kreatywności i talentów plastycznych naszych uczniów. Dzięki udziałowi w różnego rodzaju konkursach plastycznych wzrasta wrażliwość artystyczna dzieci i ich umiejętności, o czym świadczą sukcesy naszych uczniów.

W rocznicę jak na Stolicy Piotrowej zasiadł Polak Karol Wojtyła w szkole organizowany jest Dzień Papieski. Jesteśmy dumni z naszego Ojca Świętego. W październiku katecheci dbają o to, by na korytarzach wyeksponować gazetki o życiu i nauczaniu Jana Pawła II i przeprowadzają w klasach konkursy wiedzy. Natomiast uczniowie klas V i VI przegotowują część artystyczną, podczas której przewodnim hasłem są słowa wypowiedziane przez naszego ukochanego J.P. II: „Szukajcie świętości w życiu codziennym”.

W ciągu ostatnich lat szkoła uczestniczyła w projektach edukacyjnych finansowanych ze środków unijnych. Efektem tego uczestnictwa w projektach jest wzrost kompetencji  nauczycieli, a przede wszystkim możliwość udziału naszych uczniów w dodatkowych zajęciach, które umożliwiają im wszechstronny rozwój