Dzień Edukacji Narodowej tradycyjnie zwany jest Dniem Nauczyciela. Nazwa Dzień Edukacji Narodowej funkcjonuje od 1982 roku jako święto wszystkich pracowników oświaty. Wprowadzono je ustawą – Karta Nauczyciela z 1982 r.
Artykuł 74 ustawy – Karta Nauczyciela stanowi: „W dniu rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, 14 października każdego roku obchodzony będzie Dzień Edukacji Narodowej. Dzień ten uznaje się za święto wszystkich pracowników oświaty i jest wolny od zajęć lekcyjnych”.
Nazwa Dzień Edukacji Narodowej pochodzi od powołanej przez Sejm w 1773 roku z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, Komisji Edukacji Narodowej – pierwszego w Europie ministerstwa oświaty, które zajęło się reformowaniem szkolnictwa w Polsce i uczyniło nasz kraj prekursorskim w tej dziedzinie.
Działalność Komisji Edukacji Narodowej miała przełomowe znaczenie w historii polskiego szkolnictwa. Opracowano wówczas nowe programy nauczania, zorganizowano na nowo szkoły średnie, zreformowano szkoły wyższe. Reforma szkolnictwa miała stanowić istotne ogniwo reformy państwa, jej celem było wykształcenie pokolenia Polaków świadomych swoich obowiązków obywatelskich, wyposażonych w wiedzę użyteczną, opartą na ówczesnych zdobyczach nauki.
Obecnie 14 października jest dniem, w którym podczas uroczystości przypomina się najlepsze tradycje naszego narodu i państwa, nagradza zasłużonych nauczycieli w podziękowaniu za ich trud oraz poświęcenie.
Dzień Edukacji Narodowej jest wolny od zajęć lekcyjnych (na podstawie art. 74 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela). Uczniowie nie mają tego dnia lekcji, ale nie jest to dla nich dzień wolny od obecności w szkole. Szkoła w tym dniu jest zobowiązana prowadzić zajęcia opiekuńcze (w godzinach ustalonych w szkole) lub zajęcia innego rodzaju, na przykład związane z odbywającymi się z tej okazji uroczystościami szkolnymi.
